Donderdag 16 september 12.00 – 18.00 uur
Locatie: Centrale Harculo (IJsselcentraleweg 6, Zwolle)
— Voor de sprekerslijst: zie onderaan deze pagina —
— Toegang tot het congres gaat via de geldende Testen voor Toegang protocol —
We voelen allemaal dat er iets gaande is, de wereld is aan het veranderen… hoge temperaturen in Canada en Zuid-Europa, een alarmerend IPCC rapport, Green Deal, grote droogte én extreem zomer-hoogwater in de IJsselvallei. Zomaar een kleine greep uit recente nieuwsberichten. Klimaatverandering is gaande en oplossingen en maatregelen leiden tot druk op het landschap. Hoe gaan wij hier in de IJsselvallei mee om? Hoe zien wij onze toekomst hoe gaan we daar vorm aan geven?
(afbeelding: Wim Eikelboom)
Uitnodiging
Op 16 september aanstaande brengen wij beleidsmakers, ruimtelijk professionals, bewoners, jongeren en kunstenaars uit de IJsselvallei samen. Op deze dag willen we samen met dromers, doeners, wetenschappers en uitdagers het inzicht vergroten van de mogelijkheden om samen richting te geven aan de toekomst van onze leefomgeving. Door bewust te zijn van de verschillende transities die gaande zijn – en de onderlinge verbanden daartussen – kunnen we onze aandacht richten op wat we het meest waardevol vinden.
“De krachtigste motor voor verandering is het oproepen van verlangen naar verandering. Verbeeldingskracht is daarbij essentieel. Niet de wereld bepaalt wie we zijn, maar omgekeerd, met onze verhalen vormen we de wereld.” (Floris Alkemade).
4 Elementen – vele uitdagingen…
De IJsselbiënnale nodigt uit om samen naar de vele toekomstige uitdagingen te kijken. We nemen daarbij de vier elementen van Plato als leidraad: aarde, water, vuur en lucht. We lopen tegen de grenzen aan van de mate waarin deze elementen ons in ons leven en welvaart kunnen voorzien. Hoe gaan we daarmee om?
Inspiratie voor deze aanpak hebben we gevonden in onder meer het boek ‘De Tovenaar en de Profeet’ van Charles Mann. Hierin wordt omschreven hoe er een groot verschil bestaat tussen mensen enerzijds die ervan overtuigd zijn dat we in staat zijn om met technologie deze grenzen te verleggen en op te rekken. Anderzijds zijn er mensen die geloven dat we onze behoeftes moeten aanpassen zodat ze binnen deze grenzen passen.
“We zien groepen in de samenleving die geloven dat de huidige uitdagingen alleen op te lossen zijn met technologische vooruitgang en groepen die ervan overtuigd zijn dat alleen een betere relatie tussen mens en natuur soelaas biedt. Profeten en tovenaars herkennen het optimisme van hun tegenpolen niet.” (Charles C. Mann)
Het streven van de bijeenkomst op 16 september is niet de tegenstelling tussen deze opvattingen uit te lichten, maar om te kijken of we deze tegenstelling achter ons kunnen laten en samen – als IJsselvallei – kunnen dromen naar een nieuwe toekomst.
Kortom: Hoe kunnen we een goed voorouder zijn voor de aarde en zorgen dat de kinderen van onze kinderen een toekomst hebben. En ons zullen zien als belangrijke veranderaars op een cruciaal moment?
“Onder alle grote problemen waar de wereld mee worstelt, ligt één kraakheldere oorzaak: we denken alleen aan de korte termijn…We worden zelden gestimuleerd verder te denken dan ons eigen leven. Onze economie en ons politieke stelsel is voornamelijk op de korte termijn gericht.” (Roman Krznaric, De goede voorouder).
Klik op de links om je ticket te bestellen:
Tickets jongeren (tm 25 jaar) 5,-
Tickets bewoners IJsselvallei 15,-
SPREKERS IJSSELCONGRES
René ten Bos – Filosoof
Als voormalig Denker des Vaderlands tracht René ten Bos een brug te slaan tussen de inzichzelfgekeerdheid van de filosofie en maatschappelijke vraagstukken zonder daarbij de zaak nodeloos te vereenvoudigen. Zijn werk kenmerkt zich vaak door zware thema’s die hij vaak met humor en blijmoedigheid benadert. Hij maakt graag het onvoorstelbare voorstelbaar en stelt: alles wat complexiteit vereenvoudigt is verdacht…
Hetty Klavers – Dijkgraaf Waterschap Zuiderzeeland
Hetty Klavers streeft naar een veilige, gezonde en leefbare samenleving waarin mensen elkaar zien en respecteren. ‘Laten we alsjeblieft voorkómen dat het water weer te hoog komt. Zeker nu, want op de toekomst ben ik niet gerust. We moeten twee dingen doen: ons stinkende best om de klimaatverandering zo beperkt mogelijk te houden én ons voorbereiden op de gevolgen van de klimaatverandering. Want die gevolgen komen er sowieso.”
Merlijn Twaalfhoven – Componist
Merlijn Twaalfhoven gaat met verbeeldingskracht, schoonheid, en creativiteit wereldproblemen te lijf. Hij maakt muziek om mensen te verbinden en patronen van perceptie en verdeeldheid te verbreken. Hij benaderd global challenges met een kunstenaars-mindset en pleit voor opheffing van de grenzen tussen kunst en maatschappij. Hij schreef o.a. het boek: “Het is aan ons”.
Jeanet van Antwerpen – Directeur BPD
Het is Jeanet van Antwerpen’s missie om bij gebiedsontwikkeling niets te beschadigen, maar juist waarde toe te voegen: “Als je gebieden ontwikkelt ben je altijd aan het ingrijpen. Hoe doe je dat op een manier die de leefomgeving verbetert? Dat er water is, plantjes zijn, dat mensen prettig kunnen wandelen en dat de luchtkwaliteit goed is. Integraal denken vind ik heel logisch.”
Elmo Vermijs – Kunstenaar
Elmo Vermijs) werkt op het snijvlak van kunst, design, architectuur en landschap. Hij doet onderzoek naar de relatie tussen ruimte, (afval)materialen en regeneratieve productieprocessen, om zo nieuwe perspectieven te genereren op het gebruik van materiaal in de hedendaagse samenleving. Op dit moment is Vermijs vooral geïnteresseerd in de relatie tussen de huidige vormen van lineaire productie en de impact op de natuurlijke omgeving.
Li An Phoa – Drinkable Rivers
Li An Phoa heeft een duidelijke missie: de rivieren van de wereld drinkbaar maken. Ze bewandelt rivieren om met mensen in contact te komen en hen te activeren voor de rivier te zorgen. Ze stelt de drinkbare rivier voor als leidraad voor onze samenleving, als vervanging voor economische groei. Afgelopen zomer wandelde zij langs de gehele IJssel en ontmoette talloze betrokken familieleden van de ‘IJsselfamilie’. Bij iedere actie die zij onderneemt stelt ze de vraag: leidt dit tot een drinkbaarder rivier of niet?
Jos Rademakers –ARK Natuurontwikkeling
Jos Rademakers’ ambitie is om de natuur in beweging te krijgen; om natuurlijke processen weer op te bouwen door het scheppen van kansrijke condities, ruimte en tijd. Hij zet zich in voor de ontwikkeling van natuur die betekenis heeft voor onze samenleving, voor natuurlandschappen die door bewoners en gebruikers worden omarmd.
Tim Vredeveld – Het Oversticht
Tim Vredeveld zet zich in voor het verduurzamen van onze leefomgeving, zodat het ook voor onze kinderen prettig en inspirerend is om hierin te leven. Als adviseur draagt hij bij aan de noodzakelijke transities naar hernieuwbare energiebronnen om onze leefomgeving toekomstbestendig te maken. Hij wil bijdragen aan de transitie naar een andere manier van leven. In balans met onze aarde en met aandacht voor mens en omgeving.
Roel Bleumer – Volta Energy
Bij jonge Roel Bleumer gingen zijn spreekbeurten niet over cavia’s en de hond maar over biobrandstof en zonne-energie. Roel wil de strijd aangaan met ‘ouderwetse’ benzine aggregaten door met zijn Volta Energy volledig groene, geluidloze en gebruiksvriendelijke energievoorzieningen te leveren. De duurzame zonne-generatoren kunnen tot 100% van de CO2 en stikstof besparen met vergelijkbare kosten als die van een conventioneel diesel aggregaat…
Gaby Markandu – Fridays for Future
Gaby Markandu strijdt voor een duurzamere toekomst voor dier, mens en milieu. Als Fridays for Future activist organiseert ze acties om bewustwording te creëren en actie te eisen. Fridays for Future zijn scholieren en studenten die al sinds 2018 staken voor het klimaat: “Wij geloven in de kracht van georganiseerd verzet en wij geloven in de kracht van actie voeren.”
Dora Kotsi-Felici – Kunstenaar
Dora Kotsi-Felici maakt site-specific installaties in de openbare ruimte die gekenmerkt worden door kritische reflecties op haar eigen politieke en sociale observaties. Maar ze is meer dan een beelden kunstenaar, ze benaderd haar projecten als onderzoekend socioloog, antropoloog, wetenschapper, curator, historicus of zelfs als kweker.
Kim van Hooijdonk – Jongeren Milieu Actief
Kim van Hooijdonk zet zich in voor klimaatrechtvaardiging, voor een samenleving waarin mens, dier en natuur tot zijn recht komen. Door connecties met anderen aan te gaan en te praten over de klimaatproblematiek hoopt ze van het doolhof een routekaart te maken; ‘we kunnen zoveel meer bereiken dan we denken’.
Edwin van der Strate – TAUW
Edwin van der Strate wil de klimaatverandering zo beperkt mogelijk houden, maar weet óók dat we ons zullen moeten aanpassen aan de veranderingen die onvermijdelijk zijn. Klimaatadaptatie is niet alleen zijn werk (manager klimaatadaptatie bij Tauw), maar ook zijn manier van leven die hij met zoveel mogelijk mensen wil delen. Als regenwaterambassadeurs stimuleert hij -wie hij maar tegenkomt- het doorzagen van de regenpijp in je eigen tuin en het vergroenen van je tuin.
Godelieve Wijffels
Godelieve Wijffels verbindt water met cultuur, mobiliteit met energie en groen met gezondheid. ‘Zolang we alles afzonderlijk beschouwen komt een oplossing voor klimaatverandering niet in beeld’. Sturen op verbinding en innovaties zijn haar drijfveren. Grote veranderingen vragen tijd en leiderschap. Nu vijftig jaar na het boek van Grenzen aan de Groei (1972) zijn we een kantelpunt nabij en dan kan het heel snel gaan.
Polak van Bekkum – Kunstenaarsduo
Polak van Bekkum is een kunstenaarsduo wat bestaat uit Esther Polak en Ivo van Bekkum. Met hun kunstwerken richten ze zich op beweging en landschap, of om het abstracter te zeggen op mobiliteit en wat dat teweeg brengt. Sporen in het landschap is een terugkerend thema in hun werk, wat onder andere zichtbaar is in de site specific installatie die momenteel te zien is in de Waag: Op Drift.
Lideweij Bosman – de Wilde Landen
Hoe kunnen we verschillende ruimteclaims combineren? Landbouw, natuurontwikkeling, recreatie, energie. Ze vragen allemaal om ruimte. Lideweij Bosman heeft een plan, een droom waarmee ze deze thema’s combineert. En dat ínclusief een businessplan: de coöperatie de Wilde Landen. Met een jaarlijkse bijdrage financieren de coöperanten de natuurontwikkeling, de verwildering van hectare’s grond, in ruil voor een cabin op het land.
Fransjan de Waard – De Waard Eetbaar Landschap & Gebiedscoöperatie IJsseldal
Fransjan de Waard’s werk komt voort uit zijn gedrevenheid voor de Aarde als paradijs, om haar te kunnen blijven bewonen met alles en iedereen die dat ook wil. Hij zet zich in voor het verhogen van de biodiversiteit en het aanleggen van een eetbaar landschap en zet in op het betrekken van inwoners bij het beheer van de grafische regio.